کشکک زانو یکی از پیچیده ترین قسمت های بدن بوده و به خاطر محل منحصر به فرد قرارگیری اش، احتمال آسیب های زیادی به آن وجود دارد. در سال های اخیر دردهای مربوط به کشکک زانو افزایش زیادی داشته اما عین تمامی مشکلات مربوط در علم پزشکی و ساخت پروتز های مختلف برای مفاصل مختلف، عمل تعویض کشکک زانو یکی از رایج ترین و موفق ترین عمل های جراحی جهان به شمار می رود در این مقاله نگاهی به جراحی کشکک زانو و مزایا و معایب آن داریم پس با ما همراه باشید.
کشکک زانو چیست؟
کشکک زانو یا کاسه زانو بزرگ ترین استخوان کنجدی در بدن بوده که در جلوی زانو قرار دارد و از دو تا شش سالگی تکمیل می شود. نقش جالب استخوان در بدن این است که تأثیر مستقیمی در حرکت بدن نداشته اما باعث راحتی آن می شود. راه رفتن بدون کشکک زانو باعث ساییدگی دائمی استخوان می شد اما این عضو باعث می شود تا زانو به سمت جلو خمیده نشود. کشکک برخلاف سایر استخوان های زانو حرکت کرده و با زردپی ها، رباط ها و کپسول های مختلفی اتصال دارد.
چه مشکلاتی برای کشکک زانو به وجود می آید؟
از مهم ترین مشکلات کشکک زانو می توان نرمی غضروف کشکک را نام برد. این مشکل بیشتر در رده های سنی پایین تر یعنی جوانان و نوجوانان دیده می شود و بخش زیادی از مبتلایان نیز بانوان هستند. دلیل اصلی آن مشخص نیست اما می توان این تصور را داشت که به علت ساییده شدن کشکک روی قسمت پایینی استخوان ران، غضروف کشکک نرم می شود. همچنین ورزش های سنگینی که باعث فشار زیاد به زانو شده نیز باعث رخ داد این اتفاق می شوند.
اصولاً ورزش کارانی که ورزش های سنگین انجام می دهند در کشکک دچار مشکل می شوند و به علت بافت منحصر به فرد کشکک، در صورت ساییده شدن شدید کشکک ترمیم شدن آن ممکن نیست و باید تعویض شوند. به همین علت برای درمان مشکلات به وجود آمده در اثر کشکک زانو باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کرد. آرتروز نیز تأثیرات منفی زیادی روی کشکک زانو دارد و به علت تخریب غضروف های زانو به وجود می آید.
چه زمانی باید برای عمل کشکک زانو اقدام کرد؟
اصولاً افراد مسن به سراغ عمل تعویض کشکک می روند ولی این عمل به جوانان نیز پیشنهاد می شود. برعکس بسیاری از جراحی ها عوامل مختلفی مثل سن یا وزن در انجام این عمل تأثیر خاصی نداشته و در هر صورت اگر کشکک آسیب ببیند باید تعویض شود. البته ممکن است در مواردی نادر، اضافه وزن باعث عفونت کشکک شود.
مهم ترین عاملی که باعث نیاز به عمل کشکک زانو می شود، خشکی و درد زیاد در کشکک زانو است. اصولاً افراد دارای آرتروز زانو یا آرتروریت روماتویید باید سریعاً به سراغ عمل کشکک زانو بروند زیرا درد آرتروز به شکل روزانه افزایش می یابد و در گذر زمان ممکن است بسیار اذیت کننده شود.
مزایای عمل کشکک زانو چیست؟
در عمل تعویض کشکک زانو از فلزاتی مثل تیتانیوم یا آلیاژهای بر پایه کرومیوم استفاده می شود و به همین علت تعویض کشکک باعث ایجاد حساسیت نمی شود. در قسمت های پلاستیکی کشکک نیز از پلاستیک های مخصوص پزشکی استفاده شده که مقاومت بالایی دارند. بعد از عمل کشکک نیز با تمام شدن دوره نقاهت می توانید به سادگی راه رفته و حتی فعالیت هایی مثل دویدن و دوچرخه سواری را انجام دهید.
بعد از عمل کشکک زانو باید چه مراقبت هایی انجام داد؟
به جرئت یکی از مهم ترین بخش های عمل جراحی کشکک زانو، مراقبت های بعد از عمل آن است. بعد از عمل جراحی کشکک زانو شخص یک روز در بیمارستان استراحت کرده و بعد از طبیعی شدن علائم حیاتی، دکتر فیزیوتراپ برنامه های درمانی مختلفی را به شخص می دهد. همچنین ممکن است با استفاده از دستگاه های مختلف فعالیت های زانوی شخص مورد بازدید قرار بگیرد. ممکن است در هنگام ورزش دادن زانوی شخص از داروهای بی حسی استفاده شود تا دردهای ناشی از آن تحمل شوند.
مراقبت های خانگی پس از عمل کشکک زانو
بنا بر وضعیت بدنی و شرایط فیزیکی بعد از گذشت یکی الی دو روز بیمار از بیمارستان ترخیص شده و ادامه مراقبت باید در خانه انجام شود. اصولاً مواد مخصوصی جهت شست و شو محل جراحی تجویز می شوند و بخیه زانو نیز در جلسه بعدی برداشته خواهد شد.
در صورت وجود درد در مناطق جراحی شده می توان طبق دستورات دکتر از مسکن های مختلف استفاده کرد. در صورت مشاهده شدن عوارضی مثل خونریزی، تب، قرمز شدن یا افزایش درد بهتر است هرچه سریع تر به پزشک مراجعه کنید.
رژیم غذایی در دوران نقاهت عمل کشکک زانو نیازی به تغییر ندارد اما در صورتی که دکتر برنامه غذایی خاصی داد، باید رعایت شود. همچنین رانندگی تا یک ماه بعد از عمل ممنوع است. دوران نقاهت چهار الی هشت هفته به طول خواهد انجامید و همچنین شخص باید دقت کند که طی این مدت زمین نخورد یا نیفتد. یک افتادن ساده ممکن است باعث شکستگی کشکک جدید شود. برای جلوگیری از این موضوع بهتر است از عصا استفاده شود.
برای مراقبت بهتر از زانو می توان تغییرات کمی را در خانه ایجاد کرد که از آن می توان به دستیگره های مناسب در راه پله ها، دستگیره ایمنی در حمام، برداشتن تمامی سیم ها یا فرش هایی که ممکن است باعث افتادن شوند و نصب مکانی برای نشستن در حمام اشاره کرد.
عوارض عمل جراحی تعویض کشکک
کمتر پیش می آید که عمل جراحی تعویض کشکک با عوارض همراه باشد و با تمام شدن دوره نقاهت می توان مثل قبل راه رفت و فعالیت های مختلف را انجام داد؛ اما در هر جراحی ای عوارض کمی وجود دارند که ممکن است در بعضی از بیماران دیده شود و معمول ترین عارضه جراحی کشکک، عفونت است که البته در کمتر از دو درصد از بیماران دیده می شود.
اصولاً این عفونت ها به دلیل برش های موجود در اطراف ایمپلنت ها دیده می شوند و البته چندین سال بعد از عمل خود را نشان می دهند. افراد زیر بیشتر تحت خطر عفونت کردن هستند:
- افرادی که سیگار می کشند.
- افرادی که اضافه وزن دارند.
- افرادی که تغذیه مناسبی ندارند.
- افرادی که مبتلا به دیابت هستند.
از علائم عفونت بعد از عمل کشکک می توان به درد زانو، تب و لرز، عرق کردن شبانه و ورم زانو اشاره کرد. برای پیش گیری از عفونت بهتر است فرد استراحت کافی داشته باشد. جراحان نیز اصولاً بعد از عمل به شست و شوی محل عمل می پردازند تا از عفونت جلوگیری کنند.
بهترین جراح کشکک زانو
هرگونه تأخیر در مراجعه به پزشک می تواند پروسه درمانی کشکک زانو شما را سخت تر کند. قطعاً داشتن یک پزشک و جراح با تجربه با عملکرد بسیار خوب می تواند خیال شما را بابت کیفیت عمل و همچنین نتیجه آن راحت کند. شما برای انجام عمل جراحی کشکک زانو می توانید به دکتر عباس بهراد متخصص ارتوپدی مراجعه کنید. ایشان با بهره گرفتن از جدیدترین متدهای روز دنیا این جراحی را برای بیماران خود انجام می دهد. در صورت داشتن هرگونه سؤال در ارتباط با جراحی کشکک زانو می توانید از ایشان مشاوره بخواهید و مطمئن شوید که کاندید مناسبی برای این جراحی هستید یا خیر.
