کف پای صاف چیست و چه عواملی در شکل‌گیری آن نقش دارند؟
کف پای صاف، عارضه ای است که در آن قوس استاندارد کف پا از بین رفته یا بسیار کم می شود. بروز چنین حالتی در بدو تولد طبیعی و بخشی از فرایند رشد است. اما در صورت عدم رفع این حالت بعد از 3 الی 5 سالگی باید مورد رسیدگی و درمان قرار گیرد. زیرا امکان آسیب دیدن زانو و لگن علاوه بر قوزک پا وجود دارد. با توجه به اهمیت موضوع، این مقاله به بررسی صافی کف پا و انواع آن اختصاص داده شده است. پس به شما توصیه می‌کنیم تا پایان مقاله ما را همراهی کنید.
کف پای صاف چیست و چرا ایجاد می شود؟
صافی کف پا عارضه ای است که طی آن قوس کف پا به طور کامل یا ناقص از بین رفته و هنگام ایستادن مماس بر زمین می شود. در این ناهنجاری، نیروهای اعمال شده از طرف زمین به بدن بسیار زیاد هستند. در نتیجه مشکلات بسیاری برای فرد به وجود می آید. تمام کودکان در بدو تولد دارای کف پای صاف هستند و این موضوع کاملاً طبیعی است. اما از ۳ الی ۵ سالگی به بعد با قوی تر شدن عضلات کف پا، قوس این محدوده ظاهر می شود.
البته در بعضی نوزادان وضعیت کف پا به حالت قوس دار بازنمی گردد. زیرا عده ای به صورت مادرزادی با این ناهنجاری به دنیا می آیند. از دیگر دلایل بروز صافی کف پا می توان به چاقی، دیابت، آرتروز یا آرتریت، فشار خون بالا، پوشیدن کفش نامناسب، اضافه وزن و تغییرات هورمونی ناشی از بارداری اشاره کرد. التهاب، پارگی یا کشش تاندون ها و بیماری هایی با منشاء عصبی (مانند فلج مغزی ،پارکینسون، دیستروفی و…) نیز در این زمینه نقش دارند.
عوارض کف پای صاف
تبعات صافی کف پا بسیار گسترده تر از ناحیه مربوطه است و قسمت های مختلف بدن از جمله قوزک ها ، زانوها و لگن را تحت تاثیر قرار می دهد. این ناهنجاری موجب درد در ناحیه پاشنه پا، ساق پا، مفصل ران و کمر می شود. از عوارض دیگر این ناهنجاری می توان به خستگی، ضعف عضلانی، کشیدگی و التهاب تاندون آشیل و خشکی یک یا هر دو پا اشاره کرد.
تشخیص کف پای صاف
افرادی که دارای علائمی مانند درد کف پا، سفت و سخت شدن کف پا و … هستند، می توانند برای یافتن اطمینان خاطر نسبت به کف پای صاف از متخصص ارتوپد کمک بگیرند. احتمالاً پزشک از بیمار می خواهد پا برهنه روی انگشتان خود ایستاده و راه برود. سنجش قوس کف پا در حالت ایستاده انجام می شود. زیرا ممکن است در حالت خوابیده قوس کف پا طبیعی باشد. برای ارزیابی بهتر شرایط بیمار در مواردی پرتو نگاری، سی تی اسکن و ام آر آی نیز تجویز می شود.
انواع صافی کف پا
عارضه کف پای صاف به سه گروه انعطاف پذیر، غیرقابل انعطاف و مخصوص کودکان تقسیم می شود. صافی کف پا در کودکان به دلیل سستی اتصالات مفصلی میان استخوان ها یا مچ پاهای کودکان ۱ تا ۵ ساله اتفاق می افتد. این وضعیت کاملاً طبیعی است و نباید والدین نسبت به آن نگرانی داشته باشند. زیرا بعد از زمان عنوان شده خودبخود برطرف می شود. در صافی انعطاف‌پذیر کف پا، با ایستادن فرد روی پاها، قوس کف پا از بین می رود. در حالت نشسته و زمانی که پاها روی زمین نیست، قوس کف پا به وجود می آید. این نوع ناهنجاری، ارثی است و از دوران کودکی شروع می شود. صافی انعطاف پذیر ممکن است در دوران بارداری و سالمندی هم رخ دهد. صافی غیرقابل انعطاف پذیر کف پا در اثر ضعیف شدن تاندون متصل‌کننده عضله ساق پا به داخل مچ پا به وجود می آید. در این نوع عارضه، قوس کف پا چه در حالت ایستاده و چه در حالت نشسته وجود ندارد و درمان آن با تنها با جراحی امکان پذیر است.
درمان صافی کف پا
روش های مورد استفاده برای درمان کف پای صاف بسیار متنوع و شامل موارد زیر است:
ورزش کردن؛ برای درمان صافی کف پا، ورزش هایی مثل پا برهنه راه رفتن، جمع کردن انگشتان پا، یوگای انگشتان پا، بالا بردن پاشنه پا و چرخاندن توپ تنیس زیر گودی کف پا بسیار مؤثر است.
کفش و کفی طبی؛ کفش مناسب باید زیره، وزن و انعطاف پذیری مناسبی داشته باشد.
فیزیوتراپی؛ در این روش اقداماتی چون درمان دستی، ماساژ عمقی، تمرین های حرکتی (کششی و تقویتی)، بازآموزی عصبی _ عضلانی، بازآموزی پایین تنه و بهبود تکنیک های حرکتی مانند دویدن، پریدن، بالا و پایین رفتن از پله ها انجام می شود.
دارو درمانی؛ از داروهای مسکن ضد التهاب غیر استروئیدی برای این افراد استفاده می شود.
کاهش وزن؛ افراد دارای اضافه وزن فشار زیادی روی قوس پای خود احساس می کنند.
جراحی؛ پزشک متخصص با توجه به نوع صافی کف پا و پس از انجام آزمایش های متعدد برای جراحی اقدام می‌کند و از روش هایی مانند جراحی روی تاندون، استفاده از ایمپلنت، جراحی فیوژن و جراحی استئوتومی بهره می گیرد.
نکته!!!
عمل جراحی برای اکثر افراد مبتلا به صافی کف پا موفقیت آمیز است. اما با این حال عوارضی هم به همراه دارد که البته به ندرت و در صورت مراجعه به متخصصان بی تجربه یا عدم رعایت مراقبت های بعد از عمل بروز می یابند. از جمله این عوارض می‌توان به درد، عفونت، ترومبوز وریدی عمقی (به دلیل بی حرکتی طولانی مدت)، بهبودی دیر هنگام زخم و احتمال برگشت صافی کف پا اشاره کرد.
نتیجه گیری
کف پای صاف یکی از شایع ترین ناهنجاری های مرتبط به این ناحیه است که در آن قوس طبیعی کف پا به صورت کامل یا جزئی از بین می رود. اگرچه بسیاری از افراد به سادگی از مقابل این عارضه عبور کرده و آن را جدی نمی گیرند. اما جالب است بدانید که عارضه عنوان شده علاوه بر بروز مشکل برای قوزک، بخش هایی چون زانو و لگن را نیز با اختلال مواجه می کند. به همین دلیل پیگیری و درمان آن اهمیت بسیاری دارد. دکتر عباس بهراد متخصص ارتوپد و جراح زانو و لگن آماده خدمت رسانی به مراجعین عزیز در رابطه با تشخیص و درمان صافی کف پا هستند. برای گرفتن نوبت ویزیت حضوری از طریق شماره های درج شده در سایت اقدام کنید.
