هالوکس والگوس یا انحراف شست پا یکی از انواع مشکلاتی است که ممکن است برای انگشت شست به وجود بیاید. این عارضه کیفیت زندگی انسان را به شدت تحت تأثیر قرار میدهد و او را در انجام کارهای روزمره دچار مشکل میکند. به همین درمان بیماری هالوکس والگوس بسیار حائز اهمیت است. در این مقاله به علتها، علائم و درمان جراحی و غیر جراحی هالوکس والگوس میپردازیم. در ادامه با ما همراه باشید.
هالوکس والگوس چیست
هالوکس والگوس نام علمی انحراف انگشت شست پا است. والگوس یک اصطلاح پزشکی به معنای زاویه دار شدن به سمت خارج از خط میانی بدن است. در این عارضه مفصل بین اولین استخوان کف پایی و بند اول انگشت شست به سمت خارج زاویه دار میشود.
علت هالوکس والگوس چیست
هالوکس والگوس نوعی تغییر شکل است که انگشت شست پا انحراف پیدا میکند. این ناهنجاری علتهای متفاوتی میتواند داشته باشد. علل مؤثر در ایجاد هالوکس والگوس عبارتاند از:
- عوامل ارثی
- استفاده از کفشهای نامناسب (تنگ و باریک)
- پهن و طویل شدن تدریجی پاها
- افزایش سن
علائم هالوکس والگوس چیست
علائم انحراف شست پا در اغلب موارد در مرکز برجستگی که بونیون نام دارد، متمرکز میشود. این بونیون دردناک شده و در صورتی که دفورمیتی شدید شود نه تنها از لحاظ زیبایی مشکلاتی را ایجاد میکند بلکه مشکلاتی در راه رفتن نیز ایجاد کند. تورم، قرمزی یا درد در اطراف مفصل انگشت بزرگ پا از دیگر علائم این بیماری هستند. در صورت مشاهده هر گونه سختی در حرکت دادن انگشت شست پا و احساس درد ممتد و یا مکرر در پا باید جهت تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کرد.
تشخیص هالوکس والگوس
با توجه به این که علائم انحراف انگشت شست پا به وضوح مشخص است در اغلب موارد پزشک با معاینه فیزیکی، عارضه را تشخیص میدهد. پزشک در طول معاینه ممکن است از بیمار بخواهد که انگشتان پای خود را حرکت بدهد تا در صورت وجود محدودیتهای حرکتی، آنها را تشخیص دهد. همچنین پزشک میتواند برای تشخیص شدت هالوکس والگوس، عکسبرداری با اشعه ایکس درخواست کند.
درمان بیماری هالوکس والگوس
نوع درمان به سن بیمار، شدت علائم و میزان انحراف شست پا بستگی دارد.
درمان غیر جراحی
مهمترین اقدامات درمانی غیر جراحی شامل فیزیوتراپی (اولتراسوند، حرارت مرطوب و ماساژ بافت نرم) و استفاده از کفشهایی است که جلوی پنجه آنها پهن باشد. پوشیدن کفشهایی که روی قسمت برجسته پا فشار وارد نکند، پیشروی این دفورمیتی را متوقف خواهد کرد. پدهاي بونیون (لای انگشتی) نیز از جمله درمانهای غیر جراحی هستند که میتوانند با کم کردن فشار و سایش ناشی از کفش، میزان درد در بیمار را کاهش دهند. تزریق کورتیکواستروئید به داخل مفصل نیز میتواند التهاب حاد مفصلی را کنترل کند. البته نکته قابل توجه این است که این درمانها باید با صلاح دید پزشک متخصص باشند.
درمان جراحی
در صورتی که درمانهای جراحی با موفقیت همراه نباشد برای بهبود عملکرد و شکل ظاهری پا جراحی لازم است. در جراحی انحراف انگشت شست پا بونیون برداشته میشود و امتداد انگشت اصلاح میشود.
جراحی انحراف انگشت شست پا
روشهای مختلفی برای جراحی هالوکس والگوس وجود دارد. اما تمام روشهای جراحی هالوکس والگوس شامل موارد زیر است:
- برداشتن بونیون
- اصلاح راستای استخوانهای کف پا در جهت انگشت شست
- ایجاد تعادل در عضلات اطراف مفصل برای جلوگیری از بازگشت دفورمیتی
مراقبت بعد از عمل هالوکس والگوس
پزشک با توجه به شرایط بیمار دستورات لازم را بعد از عمل هالوکس والگوس به بیمار اطلاع میدهد. اما مراقبتهای بعد از عمل انحراف شست پا در حالت کلی عبارتاند از:
- حدود یک هفته بعد از عمل از پانسمان و بانداژ استفاده میشود.
- تا 8 هفته پس از جراحی نیز باید از کفشهاي مخصوص با زیره چوبی استفاده شود یا پا در گچ قرار گیرد تا استخوانها بهبود پیدا کنند.
- در صورتی که بخیهها از نوع قابل جذب نباشد، حدود 10 الی 14 روز پس از جراحی توسط پزشک کشیده میشود.
- برای جلوگیری از بازگشت دفورمیتی بعد از جراحی، پوشیدن کفشهاي جلو پهن با پاشنه استاندارد ضروری است.
- یکی از مراقبتهای مهم بعد از عمل هالوکس والگوس رعایت عدم تحمل وزن روی پا بعد از جراحی است. واکرها، عصا و سایر گزینههای کمکی میتوانند به راه رفتن بدون نیاز به تحمل وزن کمک کنند.
مراجعه به پزشک
متأسفانه برخی از افراد انحراف انگشت شست پا را جدی نمیگیرند و نسبت به درمان آن بیتوجهی میکنند. در صورتی که بیتوجهی به این عارضه میتواند عوارضی مانند ناراحتی در بورس (کیسهی پر از مایع دربرگیرندهی مفصل)، ایجاد محدودیت حرکتی در مفاصل دیگر انگشتان، بدشکلی در انگشتان پا، گرفتگی انگشتان پا، درد مزمن در انگشتان پا و … را به همراه داشته باشد. به همین علت در صورت مشاهده علائم انحراف هالوکس والگوس باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه شود. دکتر عباس بهراد متخصص ارتوپدی، جراح زانو و لگن عملهای جراحی فوقتخصصی زانو و لگن و جراحی انحراف انگشت شست پا (هالوکس والگوس) را با آخرین و بهترین متدهای روز دنیا انجام میدهند. در صورت داشتن هرگونه علائم مرتبط با هالوکس والگوس میتوانید به مطب ایشان به صورت حضوری مراجعه کنید.
