بیماری آرتروز می تواند بر روی هر مفصل در بدن از جمله مفاصل بین ۲۹ استخوان مچ دست، دست و انگشتان تأثیر بگذارد. آرتروز دست می تواند موجب آسیب دیدن دست شده و فعالیت های بیمار را محدود یا کند کند. شایع ترین اشکال آرتروز در دست شامل استئوآرتریت، آرتریت پس از سانحه و آرتریت روماتوئید است. آرتروز دست علائم مختلفی داشته و با استفاده از روش های درمانی متفاوت، درمان می شود. در این مطلب به علائم و درمان آرتروز دست پرداخته شده است.
آرتروز دست
آرتروز یک بیماری مفصل دژنراتیو است که می تواند بر روی هر مفصل در بدن از جمله دست ها تأثیر بگذارد. آرتروز دست در موارد زیر شایع است:
- مچ دست
- مفصل بازیلار که انگشت شصت و مچ را به هم متصل می کند
- نوک انگشتان
- مفصل میانی انگشتان
بیماری آرتروز دست، غضروف بین مفاصل دست را فرسوده کرده و باعث می شود که استخوان ها بدون لایه محافظ بر روی یکدیگر حرکت کنند. این مالش باعث التهاب خفیف، سفتی و درد می شود.
علائم آرتروز دست
آرتروز دست همراه با علائم و نشانه های کلیدی است که پزشکان برای تشخیص آرتروز دست به دنبال آنها می گردند:
درد و سفتی
افراد مبتلا به آرتروز دست غالباً از درد موضعی در شست، بند انگشتان و مچ دست شکایت می کنند. سفتی ممکن است بعد از دوره های بی تحرکی بدتر شود.
ضعف دست
بیماران مبتلا به آرتروز دست ممکن است متوجه شوند که دست آنها ضعیف تر از قبل بیماری است. به عنوان مثال بیماران ممکن است در باز کردن شیشه ها یا چرخاندن سوئیچ ماشین دچار مشکل شوند.
سندروم تونل کارپال
زمانی که آرتروز ساختارهای استخوانی و نرم را در مچ دست تغییر می دهد، قسمتی از دست به نام تونل کارپال می تواند کوچک و باریک شود. با کوچک شدن تونل، عصبی که از طریق آن عبور می کند فشرده می شود و این امر باعث بی حسی یا گزگز انگشت شست، انگشت اشاره، انگشت بلند و نیمی از انگشت حلقه می شود.
گره های بوچارد
گره های بوچارد شامل رشد استخوانی در بند میانی انگشتان است و باعث می شود انگشت بزرگ تر یا متورم شود.
گره های هبردن
مانند گره های بوچارد، گره های هبردن نیز نوعی رشد استخوانی هستند که در انتهایی ترین بند انگشت ایجاد می شوند.
انگشت شست دستگیره ای
افرادی که مبتلا به آرتروز در مفصل بازیلار شست هستند، ممکن است انگشت شست آنها به شکل دستگیره یا مربعی به نظر برسد. این امر نشانه ای از رشد استخوانی در استخوان های مفصل است.
درمان آرتروز دست
برای درمان آرتروز دست روش های مختلفی وجود دارد که پزشک با توجه به شرایط بیمار گزینه درمانی مناسب را انتخاب می کند.
روش های غیر جراحی
- کاردرمانی: در بسیاری از بیماران تمرینات دست می تواند بهترین گزینه درمانی باشد. در این روش متخصص کاردرمانی می تواند تمریناتی را آموزش دهد که موجب تقویت مفاصل مچ دست و انگشتان، بهبود مهارت دست و محافظت از مفاصل در برابر تحلیل رفتن بیشتر می شوند.
- استفاده از آتل: آتل می تواند مفاصل دست را تثبیت و حمایت کند. آتل ها انواع مختلفی داشته و می توانند برای مفاصل کوچک و بزرگ دست مورد استفاده قرار گیرند.
- داروها: داروهای ضد درد موضعی و خوراکی می توانند به طور موقت درد ناشی از آرتروز دست را تسکین دهند. همچنین داروهای ضد درد خوراکی که برای آرتروز دست توصیه می شوند، شامل استامینوفن و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن هستند.
- تحریک الکتریکی عصب از راه پوست: تحقیقات نشان می دهد که تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست ممکن است در درمان استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید در دست مفید باشد. این روش گاهی اوقات برای کاهش درد دست ناشی از آرتروز توصیه می شود.
- مصرف مکمل ها: برخی از رایج ترین مکمل ها برای درمان آرتروز دست شامل مکمل زردچوبه، زنجبیل، اسیدهای چرب امگا ۳، گلوکزامین و سولفات کندرویتین هستند.
روش های تزریق به مفصل دست
- تزریق استروئید: تزریق استروئید می تواند موجب تسکین موقتی درد شود. با این حال، تزریقات مکرر به دلیل ضعف تاندون ها و رباط ها توصیه نمی شود.
- مکمل ویسکوز: مکمل ویسکوز، درمانی است که با تزریق ماده چسبان و روان کننده به نام اسید هیالورونیک سعی در کاهش درد در مفصل آسیب دیده دارد.
- تزریق پلاسمای غنی از پلاکت: این روش نوعی درمان دارویی احیا کننده است که درد دست را کاهش داده، عملکرد مفصل را بهبود بخشیده و احتمالاً بافت آسیب دیده را ترمیم می کند.
جراحی
اکثر بیماران برای درمان آرتروز دست به جراحی نیاز ندارند. جراحی ممکن است برای افرادی که درد شدید در دست دارند، توصیه شود. دو نوع جراحی شایع برای درمان آرتروز در دست عبارتند از:
- همجوشی مفصل: همجوشی مفصل دو استخوان را به هم می رساند. هدف از این جراحی از بین بردن منبع درد است؛ اما مفصل دیگر قادر به حرکت نخواهد بود.
- تعویض مفصل انگشت و مچ دست: این روش شامل برداشتن غضروف آسیب دیده و استخوان مفصل از طریق جراحی و جایگزینی آنها با سطوح مصنوعی است. این پروتزها به طور معمول از فلز و پلاستیک ساخته می شوند.
مراجعه به پزشک
هرگونه درد مزمن در ناحیه دست باید توسط پزشک متخصص در این حوزه درمان شود. در صورت مراجعه زود هنگام به پزشک و انجام اقدامات احتیاطی لازم می توان از بروز عوارض جدی پیشگیری کرد. در صورتی که علائم آرتروز دست دارید می توانید به صورت حضوری به مطب دکتر عباس بهراد متخصص ارتوپدی، جراح زانو و لگن در تهران مراجعه کنید. ایشان پس از ارزیابی وضعیت شما، بهترین گزینه درمانی را اتخاذ خواهند کرد.