ناپایداری مفصل شانه چیست و چه علائمی دارد؟

بی ثباتی شانه شرایطی است که در آن سر یا قسمت بالایی استخوان بازو به طور مکرر از سوکت شانه خارج می شود. ناپایداری مفصل شانه می تواند باعث ایجاد دررفتگی شانه یا در نتیجه آن باشد. زمانی که بافت های همبند شانه دچار آسیب می شوند، لیز خوردن توپی مفصل شانه از سوکت را آسان می کند. ناتوانی عضلات شانه در نگه داشتن استخوان بازو در محل خود همان چیزی است که باعث ناپایداری شانه و در نتیجه درد می شود. گزینه های درمانی غیر جراحی مختلفی از جمله دارو و فیزیوتراپی برای درمان ناپایداری مفصل شانه وجود دارد. با این حال، در برخی از موارد ممکن است به عمل جراحی نیاز باشد. در این مطلب به طور کامل به ناپایداری مفصل شانه پرداخته شده است.

ناپایداری مفصل شانه چیست؟

شانه متحرک ترین مفصل در بدن است و به بلند کردن بازو، چرخاندن و قرار دادن آن در بالای سر کمک می کند. مفصل شانه می تواند در جهات مختلف چرخش داشته باشد. ناپایداری مفصل شانه زمانی رخ می دهد که سر استخوان بازو از سوکت شانه خارج شود. این امر می تواند در اثر آسیب ناگهانی یا استفاده بیش از حد از شانه رخ دهد. ناپایداری مفصل شانه باعث لق شدن و دررفتگی مکرر آن می شود. دررفتگی شانه می تواند جزئی باشد و توپی بازو تنها کمی از سوکت خارج شود. با این حال، در برخی موارد در رفتگی کامل رخ می دهد. این به این معنی است که توپی تا انتها از سوکت خارج می شود.

علائم مفصل شانه ناپایدار

علائم رایج بی ثباتی شانه عبارتند از:

• درد ناشی از آسیب دیدگی شانه
• دررفتگی های مکرر شانه
• احساس مداوم شلی شانه لغزش به داخل و خارج مفصل
• محدود شدن دامنه حرکتی شانه

علل ابتلا به شانه ناپایدار

شانه ناپایدار ممکن است به دلیل یکی از سه مورد زیر رخ دهد:

دررفتگی شانه

آسیب شدید یا ضربه موجب دررفتگی اولیه شانه می شود. زمانی که سر استخوان بازو جدا شود، استخوان گلنوئید و رباط های جلوی شانه اغلب آسیب می بینند. رباط پاره شده در جلوی شانه معمولاً ضایعه بنکارت نامیده می شود. دررفتگی های مکرر می تواند منجر به لق شدن شانه یا ناپایداری آن شود. دررفتگی می تواند خلفی، تحتانی، فوقانی یا داخل قفسه سینه باشد.

فشار تکراری

برخی از افراد مبتلا به بی ثباتی شانه هرگز دررفتگی شانه را تجربه نکرده اند. با این حال، بیشتر این بیماران رباط های شل و ناپایدار دارند. این امر گاهی اوقات آناتومی طبیعی بدن به شمار می رود. همچنین ممکن است در اثر حرکت تکراری قرار گرفتن دست در بالای سر رخ دهد. فعالیت های تکراری یا استرس زا می تواند شانه ضعیف شده را به چالش بکشد.

بی ثباتی چند جهته

در تعداد کمی از بیماران، شانه می تواند بدون سابقه آسیب دیدگی یا کشیدگی مکرر، ناپایدار شود. در چنین بیمارانی شانه ممکن است در چند جهت احساس شلی یا دررفتگی کند. این به این معنی است که توپی بازو ممکن است از جلو، عقب یا پایین شانه جا بجا شود. به این امر بی ثباتی چند جهته گفته می شود.

تشخیص مفصل شانه ناپایدار

معاینه فیزیکی و بررسی سابقه بیمار: ابتدا سابقه کامل بیمار بررسی شده و معاینه فیزیکی از مفصل به عمل می آید. معاینه شامل لمس برای بررسی نقاط حساس و همچنین تعیین دامنه حرکت و قدرت است.
تست های تصویربرداری: پزشک ممکن است از آزمایش‌های تصویربرداری برای تأیید تشخیص و شناسایی مشکلات دیگر استفاده کند. این آزمایش‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• تصویربرداری با اشعه ایکس: تصویربرداری با اشعه ایکس، هرگونه آسیب به استخوان های تشکیل دهنده مفصل شانه را مشخص می کند.
• تصویربرداری ام آر آی: ام آر آی تصاویر جزئی از بافت های نرم را فراهم می کند. ام آر آی به پزشک این امکان را می دهد که آسیب های رباط ها و تاندون های اطراف مفصل سرشانه را شناسایی کند.

درمان مفصل شانه ناپایدار

بی ثباتی شانه اغلب با گزینه های غیر جراحی درمان می شود. اگر این گزینه ها درد و بی ثباتی را تسکین ندهند، به عمل جراحی نیاز است.

درمان های غیر جراحی

پزشک ممکن است برای درمان بی ثباتی شانه از یک برنامه دقیق غیر جراحی استفاده کند. درمان های جراحی معمولاً شامل موارد زیر هستند:

• اصلاح فعالیت ها: برخی از تغییرات در شیوه زندگی می توانند علائم را تسکین دهند.
• داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی: داروهایی مانند آسپیرین و ایبوپروفن باعث کاهش درد و تورم می شوند.
• فیزیوتراپی: تقویت عضلات شانه و کار بر روی کنترل آن می تواند بی ثباتی را کاهش دهد.

درمان های جراحی

برای ترمیم رباط های پاره یا کشیده اغلب انجام جراحی ضروری است. جراحی، مفصل شانه را در جای خود نگه می دارد. روش های جراحی عبارتند از:

• آرتروسکوپی: بافت های نرم شانه را می توان با استفاده از ابزارها و برش های کوچک ترمیم کرد. آرتروسکوپی یک جراحی حداقل تهاجمی است که با استفاده از دوربین و ابزارهای مخصوص انجام می شود.
• جراحی باز: برخی از بیماران ممکن است به یک روش جراحی باز نیاز داشته باشند. این شامل ایجاد برش بزرگ بر روی شانه و انجام ترمیم است.

توان بخشی پس از جراحی

دوره بهبودی بعد از جراحی تا حدودی به نوع عمل جراحی بستگی دارد. معمولاً بهبود دامنه حرکت دست، مچ و آرنج یک روز پس از جراحی آغاز می شود. بیشتر بیماران می توانند ظرف ۳ تا ۷ روز پس از جراحی بازوی خود را تکان دهند. همچنین بازگشت به کار یا فعالیت های ورزشی به ماهیت و خواسته های خاص آن فعالیت بستگی دارد.

سخن نهایی

تشخیص و درمان به موقع بیماری ناپایداری مفصل شانه می تواند از بروز آسیب های جبران ناپذیر جلوگیری کند. در صورتی که دارای برخی از علائم بیماری ناپایداری مفصل شانه دارید و به صورت مزمن ادامه دار است می توانید به صورت حضوری به مطب دکتر عباس بهراد متخصص ارتوپدی، جراح زانو و لگن مراجعه کنید.