ترمیم تاندون دست

ترمیم تاندون دست شامل عمل جراحی برای درمان تاندون‌های پاره شده یا آسیب دیده دست است. تاندون‌ها بافت‌های نرم و باند مانندی هستند که عضلات را به استخوان متصل می‌کنند. در هنگام منقبض شدن عضلات، تاندون استخوان را کشیده و باعث حرکت مفصل می‌شود. آسیب‌دیدگی تاندون موجب محدود شدن حرکت می‌شود. همچنین ناحیه آسیب دیده ممکن است احساس ضعف یا درد کند. دست دارای دو گروه تاندون شامل گروه تاندون‌های اکستانسور و گروه تاندون‌های فلکسور می‌باشد. پارگی یا آسیب‌دیدگی این تاندون‌ها نیاز به اقدامات سریع پزشکی دارد. جراحی ترمیم تاندون یکی از رایج‌ترین روش‌های درمانی برای تاندون‌های پاره شده است. در واقع جراحی ترمیم تاندون دست ممکن است برای افرادی مفید باشد که آسیب‌دیدگی تاندون در آن‌ها حرکت مفصل را دشوار یا بسیار دردناک کرده است. در این مطلب به علل شایع صدمات تاندون و جراحی ترمیم تاندون دست پرداخته شده است.

 

تاندون چیست؟

تاندون‌ها باندهای سخت بافتی هستند که عضلات را به استخوان متصل می‌کنند. زمانی که گروهی از عضلات منقبض می‌شوند، تاندون‌ها استخوان‌های خاصی را می‌کشند و به فرد این امکان را می‌دهند که دامنه وسیعی از حرکات را انجام دهد. دست دارای دو گروه از تاندون‌ها است که عبارتند از:

تاندون های اکستانسور

تاندون اکستانسور که از بازو و پشت دست به انگشتان و انگشت شست می‌رسد، به فرد امکان صاف کردن انگشتان و انگشت شست را می‌دهد.

تاندون خم کننده یا فلکسور

تاندون خم کننده که از بازو و از طریق مچ دست و کف دست عبور می‌کند، به فرد امکان خم کردن انگشتان را می‌دهد.

معمولاً برای ترمیم آسیب در هر دو نوع از تاندون‌های دست به عمل جراحی نیاز است.

 

چه زمانی تاندون دست به ترمیم نیاز دارد؟

ترمیم تاندون دست زمانی انجام می‌شود که یک یا چند تاندون در دست بریده یا پاره شده باشند. این امر منجر به از دست دادن حرکات طبیعی دست می‌شود. در صورت آسیب‌دیدگی تاندون‌های اکستانسور، معمولاً نمی‌توان یک یا چند انگشت خود را صاف کرد. همچنین در صورت آسیب‌دیدگی تاندون‌های خم کننده دست، بیمار قادر به خم کردن یک یا چند انگشت از انگشتان خود نخواهد بود. علاوه بر این، آسیب تاندون می‌تواند باعث ایجاد درد و التهاب در ناحیه دست شود. در برخی موارد آسیب به تاندون‌های اکستانسور بدون نیاز به جراحی و با استفاده از یک تکیه گاه محکم به نام آتل در اطراف دست، قابل درمان است.

علل شایع صدمات تاندون دست

عوامل مختلفی باعث صدمه به تاندون‌های دست می‌شود که عبارتند از:

بریدگی

بریدگی پشت و کف دست می‌تواند منجر به آسیب‌دیدگی تاندون شود.

آسیب‌های ورزشی

تاندون‌های اکستانسور می‌توانند در هنگام برخی از ورزش‌ها مانند گرفتن توپ و ورزش راگبی پاره شوند. علاوه بر این، تاندون‌های خم کننده ممکن است در حین فعالیت‌هایی که شامل گرفتن شدید مانند صخره نوردی هستند، آسیب دیده و پاره شوند.

گاز گرفتگی

گاز گرفتن دست توسط حیوان و انسان می‌تواند باعث آسیب‌دیدگی تاندون شود. همچنین فرد ممکن است با مشت زدن به افراد دیگر به تاندون‌های خود آسیب برساند.

آسیب‌های خرد کننده

گیر کردن انگشت لای درب یا خرد شدن دست در یک حادثه رانندگی می‌تواند تاندون دست را تقسیم یا پاره کند.

آرتریت روماتوئی

آرتریت روماتوئید می‌تواند باعث ملتهب شدن تاندون‌ها شود. در موارد شدیدتر، این بیماری منجر به پارگی تاندون‌ها می‌شود.

 

جراحی ترمیم تاندون

ترمیم تاندون از طریق ایجاد برشی در مچ دست، انگشت یا انگشت شست انجام می‌شود. این برش به پزشک امکان دسترسی به تاندون‌های پاره شده و بخیه زدن آنها را می‌دهد. دسترسی به تاندون‌های اکستانسور راحت‌تر از دسترسی به تاندون‌های خم کننده است؛ بنابراین ترمیم آن نسبتاً ساده است. بسته به نوع آسیب، ترمیم تاندون‌های اکستانسور با استفاده از بی حسی منطقه‌ای برای بی حس کردن ناحیه آسیب دیده یا بیهوشی عمومی انجام می‌شود. ترمیم تاندون‌های خم کننده از چالش بیشتری برخوردار است. زیرا سیستم تاندون خم کننده پیچیده‌تر است. ترمیم تاندون فلکسور معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود.

فرایند جراحی ترمیم تاندون دست

قبل از ترمیم تاندون‌های بریده شده در دست، ممکن است اشعه ایکس دست و بازو گرفته شود. این عکس‌برداری به منظور بررسی تکه‌های اجسام خارجی موجود در دست مانند شیشه که ممکن است باعث بریده شدن تاندون و سایر آسیب‌ها مانند شکستگی شده باشند، انجام می‌شود. ترمیم تاندون معمولاً به عنوان یک جراحی اورژانسی در نظر گرفته نمی‌شود. اما معمولاً پس از جراحت در سریع‌ترین زمان ممکن انجام می‌شود. زیرا هر چه درمان پارگی تاندون‌ها طول بکشد، در انتهای تاندون جای زخم بیشتری ایجاد می‌شود. این امر می‌تواند دامنه حرکت دست را پس از جراحی کاهش دهد. بسته به نوع آسیب‌دیدگی، پزشک ممکن است قبل از جراحی و برای جلوگیری از آلوده شدن دست، برای بیمار آنتی‌بیوتیک تجویز کند.

 

ترمیم تاندون اکستانسور

ترمیم تاندون اکستانسور معمولاً تحت بی حسی منطقه‌ای یا بیهوشی عمومی انجام می‌شود. برای جراحی دست، معمولاً آمپول بی حسی به قاعده گردن یا قسمت بالای شانه تزریق می‌شود تا کل بازو بی حس شود. اگر آسیب‌دیدگی تاندون در اثر زخم ایجاد شده باشد، ابتدا زخم کاملاً تمیز می‌شود. ممکن است برای بزرگ کردن زخم، برشی در دست ایجاد شود تا از طریق آن دو انتهای تاندون پاره شده به هم بخیه زده شوند. سپس زخم با بخیه بسته شده و یک آتل سفت و محکم ساخته شده از گچ بر روی مچ دست نصب می‌شود. این آتل مانع از حرکت دست و آسیب‌دیدگی تاندون‌های ترمیم شده می‌شود. جراحی ترمیم تاندون اکستانسور ممکن است حدود ۳۰ دقیقه به طول انجامد.

 

ترمیم تاندون خم کننده یا فلکسور

ترمیم تاندون فلکسور نیز معمولاً تحت بی‌حسی منطقه‌ای یا بیهوشی عمومی انجام می‌شود. پس از بی حسی، یک تورنیکت به دور بازو پیچیده می‌شود تا گردش خون را متوقف کند. در این صورت، خونریزی در زخم مانع از دیدن ساختارهای مربوطه نمی‌شود. تورنیکت یک بند یا باند محکم است که برای انقباض بازو و قطع موقتی جریان خون مورد استفاده قرار می‌گیرد. سپس جراح زخم را گسترش داده و در صورت عدم وجود زخم، برشی در مچ دست برای دسترسی به تاندون‌های آسیب دیده ایجاد می‌کند. جراح پس از دسترسی به تاندون‌های آسیب دیده، دو سر آنها را به هم نزدیک کرده و آنها را بخیه می‌زند. زخم دست با بخیه بسته شده و معمولاً برای محافظت از تاندون‌های ترمیم شده، از آتل گچ استفاده می‌شود. ترمیم تاندون خم کننده ساده ۴۵ تا ۶۰ دقیقه به طول می‌انجامد. اما آسیب‌های شدیدتر می‌تواند بسیار طولانی‌تر باشند.

 

بهبودی پس از جراحی ترمیم تاندون دست

هر دو نوع جراحی تاندون دست به یک دوره بهبودی طولانی مدت احتیاج دارند. زیرا تاندون‌های ترمیم شده ضعیف خواهند بود. بسته به محل آسیب‌دیدگی، ممکن است بازیابی قدرت دست تا سه ماه زمان نیاز داشته باشد. توان‌بخشی شامل محافظت از تاندون‌ها در برابر استفاده بیش از حد، با استفاده از آتل دستی است. بعد از جراحی معمولاً آتل دست به مدت چند هفته مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین برای جلوگیری از چسبندگی تاندون‌های ترمیم شده به بافت اطراف، لازم است تمرینات دستی به طور منظم انجام شوند. فعالیت‌های سبک اغلب پس از ۶ تا ۸ هفته و فعالیت‌های سنگین مانند مانند ورزش کردن پس از ۱۰ تا ۱۲ هفته می‌توانند از سر گرفته شوند.

عوارض جانبی جراحی تاندون دست

برخی از عوارض شایع ترمیم تاندون دست شامل عفونت، تورم و چسبندگی تاندون ترمیم شده به بافت مجاور است.

عفونت

معمولاً از هر ۲۰ عمل ترمیم تاندون، یک عمل آن آنها دچار عفونت می‌شود. اگر دست آسیب دیده و زخم توسط خاک آلوده شده باشد، خطر عفونت بیشتر است. همچنین آسیب‌های خرد کننده نیز احتمالاً باعث ایجاد عفونت می‌شوند. علائمی که نشان دهنده عفونت است عبارتند از:

• قرمزی و تورم در دست
• احساس افزایش حساسیت یا تب
• تب بالای ۳۸ درجه

شکست ترمیم

از هر ۲۰ عمل ترمیم تاندون، معمولاً یک مورد از آنها دچار شکست می‌شود و تاندون‌های آسیب دیده پاره می‌شوند. این اتفاق معمولاً بلافاصله پس از عمل و زمانی که تاندون‌ها ضعیف هستند، رخ می‌دهد. پارگی تاندون اغلب در افرادی رخ می‌دهد که توصیه‌های مربوط به استراحت پس از ترمیم تاندون را رعایت نمی‌کنند. زمین خوردن یا گرفتگی ناگهانی آتل به اجسام می‌تواند باعث پارگی تاندون شود.

چسبندگی تاندون

چسبندگی تاندون یک اصطلاح پزشکی است و زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که تاندون به بافت اطراف گیر کرده و باعث کاهش دامنه حرکات دست شود. موارد جدی چسبندگی تاندون نیاز به جراحی برای آزاد سازی تاندون گیر کرده دارد.

مراجعه به پزشک

در ترمیم تاندون دست، مراجعه زود هنگام به پزشک بسیار ضروری است. در صورتی که دچار آسیب‌دیدگی در ناحیه تاندون دست شده‌اید در اسرع وقت به صورت حضوری می‌توانید به مطب دکتر عباس بهراد متخصص ارتوپدی، جراح زانو و لگن مراجعه کنید.